تنها عشق است که می تواند.
«قنات قصبه گناباد»


بسیاری از سازندگان و نگهبانان این تونل ها برای همیشه در اعماق تاریک قصبه گناباد دفن شده اند و عقیده بر این است که ارواح آنها در دالان ها سرگردان است. خطر ریزش و فرسایش سبب شده است که تونل ها بصورت دائمی بررسی و تعمیر شوند. تونل ها و چاه ها از نظر فنی با چنان دقتی ساخته شده اند که بعضی از مردم، انسان ساز بودن آن را باور ندارند و این بنا را ساخته دیوها و اجنه می دانند. افسانه دیگری وجود دارد که بهمن(فرمانروای اسطوره ای) گناه بزرگی مرتکب شده بود و موبدان گفتند برای کفاره گناه بزرگش باید قناتهایی حفر کند که یکی از آنها کاریز کیخسرو یا قنات قصبه بود.

 تونل های حفر شده تا عمق ۳۰۰ متری بسیار قدیمی هستند. فردوسی در شاهنامه و ناصرخسرو در سفرنامه اش درباره این قنات گفته اند. سفال های کشف شده خبر از قدمتی شگفت انگیز می دهند. بین 2500 تا 2700 سال است که مردم قصبه گناباد این تونل ها را تعمیر و نگهداری و استفاده می کنند! متخصصان در حیرت دقت بالای فنی و تلاش بی وقفه این مردمان به مدت دو و نیم هزار سال، انگشت به دهان مانده اند. برای همکاری اهالی محل برای تعمیر و نگهداری تونل ها و تقسیم و تنظیم مصرف آب هیچ داغ و درفشی وجود ندارد. تنها عشق است که می تواند چنین پیوندی میان آنها بوجود آورد. عجیب نیست که بزرگترین الهه گان فرهنگ باستان ما یکی الهه عشق (میترا) و دیگری الهه آب (آناهیتا) بوده اند.

 اجداد ما به پاسداشت زندگی و به تعظیم آب، معادل فاصله زمین تا کره ماه را تونل کنده اند. طول بعضی از این قنات ها به صد و بیست کیلومتر می رسد. فقط لحظه ای تصور کنید بدون تکنولوژی های امروزی قرار است تونلی حفر کنید که از شیراز وارد آن شوید و در پاسارگاد خارج شوید! یا از اهواز تا آبادان! یا از مشهد تا قوچان! حتی با تکنولوژی های امروزی هم این کار یک ابرپروژه مهندسی است.

مستند «قنات قصبه گناباد» به سفارش یونسکو و بر اساس خاطرات هانری گوبلو ساخته شده است. گوبلو سال ۱۳۴۰ به ایران آمد و در مناطق کویری ای که زندگی انسانی در آنها غیر ممکن است بهشت های انسان ساز یافت! او در جستجوی رازهای فنی مهندسی قنات ها ۲۰ سال در ایران ماندگار شد.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/796

دانلود فیلم در لینک زیر
http://t.me/pubethicsmums/797

مشاهده در آپارت
b2n.ir/936330

مجید فخارزاده
اسفند 1398

1 comment

mansoureh Mirzadeh
ممنون كه از اين شاهكار بشري صحبت كرديد، خوشحال شدم كه اين مطلب رو از شهر ما به اشتراك گذاشتيد